Günümüzün en büyük sorunlarından biri teknoloji gelişimiyle doğru orantılı olarak sürekli artan enerji ihtiyacıdır. Sanayi devrimi ile başlayan ve hızla artan fosil yakıtların aşırı kullanımı, gerek çevreye olan zararlarının fark edilmesi gerekse sürekliliği olmamasından dolayı yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelimi gün geçtikçe artırmaktadır. Teknoloji gelişimi ile birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarının ilk kurulum maliyetlerinin azalması ve verimlerinin artması bu tür çevreci sistemleri daha da cazip bir alternatif haline getirmiştir. Bu kaynakların başında da rüzgâr enerjisi ve güneş enerjisi gelmektedir.
Rüzgâr enerjisi, yenilenebilir enerji kaynakları arasında çevre dostu bir enerji üretim çözümü sunması sebebi ile günümüz enerji ekosisteminde önemli bir rol üstlenmektedir. Mikro rüzgâr türbinleri bu bağlamda bireysel ve küçük ölçekli enerji üretimi için giderek daha popüler hale gelmiştir.
Rüzgâr türbinlerini basitçe sınıflandırmak istersek, mikro rüzgâr türbinleri iki temel tasarım tipi ile sınıflandırılmaktadır. Bunlar yatay eksenli ve dikey eksenli çalışan mikro rüzgâr türbinleridir. Her iki sistemde de kanatlar rüzgârın potansiyel enerjisini enerji üretimini yapacak olan alternatöre kinetik dönme enerji hareketi olarak aktarır ve bu sayede herkesin bisikletlerin dinamo sisteminden hatırlayacağı, dönme hareketi alternatör yardımı ile elektrik enerjisine çevrilmiş olur. Şimdi de mikro rüzgar türbin sistemleri arasında en verimli sistem olan mikro yatay rüzgâr türbin sistemlerinin hangi parçalardan oluştuğundan bahsedelim.
Yatay rüzgâr türbinleri 4 farklı ana parçadan oluşmaktadır,
- Ana Gövde: Alternatörün içerisinde yer aldığı ve slipring (döner elektrik iletim parçası) gibi parçalarında içinde bulunduğu ana sistem parçasıdır.
- Kanatlar: Rüzgârın potansiyel enerjisini dönme kinetik enerjisine çeviren türbin parçalarıdır.
- Kuyruk Sistemi: Kuyruk borusu ve kuyruktan oluşan bu sistem kanatların rüzgâra karşı yönelmesini sağlayan sistem parçasıdır.
- Direk: Rüzgâr Türbininin bağlandığı ana sistem parçasıdır, türbini rüzgârın daha laminer akışla (düzenli akış) aktığı yüksekliklere çıkarmak ve sabitlemek için kullanılmaktadır.
Rüzgâr türbini parçalarında mekanik yapıların mukavemeti, kanat aerodinamiği ve doğru malzeme seçimleri gibi etkenler türbin ömrü ve türbin verimine ciddi etki etmektedir. Şimdi alt başlıklar halinde kısaca, türbin parçalarında bilinmesi gereken ve alırken sizin kesinlikle gözden kaçırmamanız gereken önemli noktaları açıklayalım.
Kanatlarda Malzeme ve Mukavemet Konusunda Dikkat Edilmesi Gerekenler Piyasada satışı gerçekleştirilen rüzgâr türbinlerinde cam elyaf katkılı polyamid plastik kanatlar kullanılmakta bu kanatlar yüksek rüzgâr hızları, güneşin zararlı UV ışınları gibi çevresel etmenler yüzünden esneyerek yapısal bozukluklara uğramakta ve kısa zaman içerisinde kırılmaktadır. Kanatlarda doğru malzeme seçimi, büyük ölçekli türbin kanatlarında da kullanılan kompozit malzemedir. Kompozit malzeme cam elyaf kumaş ve reçineden oluşan bir malzeme alaşımıdır. Kompozit kanatlar, yüksek mekanik dayanım ve çevresel etmenlere karşı mükemmel korozyon dirençleriyle yıllarca kullanılabilir. Rüzgar Türbin Direği Konusunda Dikkat Edilmesi Gerekenler Rüzgâr türbinlerinde direk en önemli bileşenlerden birisidir. Kafes direkler, konik direkler, boru tipi direkler gibi birçok direk çeşidi gerekli mukavemet özellikleri sağladıklarında kullanılabilirler. Burada dikkat edilmesi gereken husus, türbin üreticisi tarafından statik, titreşim analizi ve gerekli hesapları yapılmış direklerin kullanılmasıdır.
Direkler konusunda ikinci önemli konuda sabitlendikleri zemindir. Eğer direk düzgün bir zemine sabitlenmeyip esneme yapar ise zamanla gövde parçaları yorularak ani kırılmalara ve kopmalara neden olabilir. Bu yüzden direk ve zeminin rijitliği (sağlamlığı) türbinin uzun yıllar sorunsuz çalışabilmesi için ciddi önem arz etmektedir.
Rüzgâr türbinini size sağlayan firmanızdan ürün teknik özellik bilgilerini (datasheet) alarak ve yukarıdaki kanat malzemeleri ve direk önerileri gibi detayları inceleyerek daha doğru seçimler yapabilirsiniz.
Daha bilgilendirici yazıları sizlere sunmaya devam edeceğim. Sağlıcakla kalın.
Görüşmek üzere... Altech Rüzgar Türbin Sistemleri Üretim Sorumlusu
Comments